26 czerwca 2019 r. Grupa Ekspertów Wysokiego Szczebla ds. Sztucznej Inteligencji opracowała rekomendacje dot. regulacji i inwestycji dla godnej zaufania AI. Eksperci sformułowali listę 33 konkretnych zaleceń skierowanych do instytucji europejskich i państw członkowskich. Grupa została powołana w związku z komunikatem Sztuczna Inteligencja dla Europy z 25 kwietnia 2018 r. W skład grupy wchodzi 52 niezależnych ekspertów, reprezentantów różnych krajów, przedstawicieli środowiska akademickiego, społeczeństwa obywatelskiego i biznesu.

W 2018 r. temat Sztucznej Inteligencji pojawił się dwukrotnie w dokumentach Komisji Europejskiej. 25 kwietnia KE opublikowała Komunikat Sztuczna Inteligencja dla Europy, a 7 grudnia Skoordynowany Plan dla Sztucznej Inteligencji. W obu dokumentach przedstawiono kluczowe obszary działalności na rzecz rozwoju Sztucznej Inteligencji:

• wzrost inwestycji (publicznych i prywatnych) w AI;
• przygotowanie na społeczno-ekonomiczne zmiany, jakie niesie rozwój AI;
• zapewnienie, że rozwój technologii odbędzie się z poszanowaniem etyki, prawa i europejskich wartości.

KE powołała również grupę niezależnych ekspertów (High-Level Expert Group on Artificial Intelligence), której zadaniem było opracowanie wytycznych etycznych dla AI i rekomendacji regulacyjnych. W kwietniu 2019 r. grupa opublikowała wytyczne z zakresu etyki: Sztuczna Ingeligencja Godna Zaufania (Ethics Guidelines for Trustworthy AI). Była to realizacja pierwszej części zadania. Niniejszy raport: Zalecenia dot. regulacji i inwestycji dla godnej zaufania Sztucznej Inteligencji (Policy and Investment Recommendations for Trustworthy AI) jest drugą i ostatnią częścią pracy powierzonej grupie HLEG.

W niniejszym dokumencie eksperci sformułowali listę 33 konkretnych zaleceń skierowanych do instytucji europejskich i państw członkowskich. Rekomendacje skupiają się na czterech głównych obszarach: społeczeństwo, państwo, biznes i nauka, a także czterech priorytetowych dziedzinach zmian: bazy danych i infrastruktura AI, edukacja, regulacje i zarządzanie, fundusze i inwestycje.  Wytyczne zostały dokładnie opisane i rozwinięte w propozycję konkretnych działań.

33 rekomendacje dot. regulacji i inwestycji dla godnej zaufania Sztucznej Inteligencji:

1. Wzrost świadomości społecznej w obszarze Sztucznej Inteligencji;
2. Ochrona integralności ludzi, społeczeństwa i środowiska;
3. Stawianie człowieka w centrum w kontekście przemian na rynku pracy;
4. Działanie przeciw wykluczeniu;
5. Monitorowanie wpływu Sztucznej Inteligencji na społeczeństwo;
6. Wzrost wdrażania technologii i systemów Sztucznej Inteligencji w Europie;
7. Rozwój i zwiększenie skali rozwiązań AI, które promują innowację i transfer technologii;
8. Utworzenie partnerstw publiczno-prywatnych w celu wzmocnienia europejskiego ekosystemu AI;
9. Zapewnienie usług publicznych skoncentrowanych na człowieku;
10. Wykorzystanie administracji państwowej jako katalizatora rozwoju Sztucznej Inteligencji w Europie;
11. Strategiczne wykorzystanie zamówień publicznych dla wspierania innowacji i rozwoju godnej zaufania AI;
12. Ochrona praw podstawowych w usługach publicznych opartych na AI;
13. Opracowanie i wprowadzenie europejskiej strategii – mapy drogowej – dla badań z zakresu AI;
14. Zwiększenie finansowania badań podstawowych i celowych;
15. Rozwijanie kompetencji badawczych naukowców zajmujących się Sztuczną Inteligencją;
16. Budowa europejskiego kapitału naukowego;
17. Wsparcie budowy infrastruktury dla Sztucznej Inteligencji w państwach członkowskich;
18. Rozwój inicjatyw wspierających wymianę danych w Europie;
19. Wspieranie UE na drodze do światowego przywództwa w rozwoju Sztucznej Inteligencji;
20. Opracowanie i wspieranie infrastruktury cyberbezpieczeństwa;
21. Reforma systemów edukacji od szkoły podstawowej do szkolnictwa wyższego;
22. Rozwijanie i zatrzymywanie talentów na uczelniach wyższych;
23. Zwiększenie proporcji kobiet w nauce i technologii;
24. Zwiększenie kwalifikacji aktualnej siły roboczej;
25. Zbudowanie wsparcia dla nowych polityk edukacyjnych i świadomości wśród wszystkich interesariuszy;
26. Uwzględnienie szacowania ryzyka i różnorodnych potrzeb interesariuszy w nowych regulacjach;
27. Wykonanie przeglądu prawa unijnego, ze szczególnym uwzględnieniem najważniejszych dziedzin z punktu widzenia rozwoju Sztucznej Inteligencji;
28. Rozważenie potrzeby nowych regulacji w celu zapewnienia odpowiedniej ochrony przed zagrożeniami wynikającymi z rozwoju Sztucznej Inteligencji;
29. Sprawdzenie, czy istniejące struktury i możliwości z zakresu egzekwowania prawa są wystarczające, aby zapewnić obywatelom dostateczną ochronę przed zagrożeniami wynikającymi z rozwoju Sztucznej Inteligencji;
30. Ustanowienie mechanizmów zarządzania godną zaufania Sztuczną Inteligencją dla jednolitego rynku cyfrowego;
31. Zapewnienie odpowiedniego finansowania działań rekomendowanych w tym dokumencie;
32. Odpowiednie zaadresowanie wyzwań inwestycyjnych na rynku;
33. Stworzenie warunków dla lukratywnych inwestycji w godną zaufania Sztuczną Inteligencję.

Podsumowanie:

Rekomendacje Grupy Ekspertów Wysokiego Szczebla ds. Sztucznej Inteligencji są bardzo kompleksowe i rozbudowane. Pogrupowano je na cztery fundamentalne obszary: społeczeństwo, państwo, biznes i nauka, a także cztery priorytetowe dziedziny zmian: bazy danych i infrastruktura AI, edukacja, regulacje i zarządzanie, fundusze i inwestycje. Wśród najważniejszych zaleceń znalazły się:

• Działania na rzecz wzrostu świadomości społecznej dot. zagadnień z zakresu AI
• Przygotowania państw na nadchodzące przemiany rynku pracy, związane z transformacją cyfrową (również przygotowanie odpowiednich instrumentów wsparcia finansowego)
• Zaangażowanie i inwestycje w rozwój nauki w obszarze nowoczesnych technologii. Budowa europejskiego potencjału naukowego
• Konieczność wyrównywania szans kobiet i mężczyzn we wszystkich obszarach dotyczących AI – proporcja kobiet w stosunku do mężczyzn powinna wynosić co najmniej 30% na uczelniach i w miejscach pracy.
• Wsparcie dla sektora prywatnego w transformacji cyfrowej
• Stworzenie odpowiednich regulacji prawnych dla systemów Sztucznej Inteligencji. Powstrzymanie się od tworzenia osobowości prawnej dla systemów Sztucznej Inteligencji i robotów.
• Wykorzystanie sektora publicznego jako katalizatora zrównoważonego rozwoju i innowacji
• Budowanie konkurencyjności Europy na światowym rynku nowoczesnych technologii.