11 czerwca Komisja Europejska opublikowała raport indeks gospodarki cyfrowej i społeczeństwa cyfrowego (DESI 2019). Celem publikacji jest ocena postępów w realizacji celów gospodarki cyfrowej w Unii Europejskiej oraz monitorowanie stanu zaawansowania cyfrowego poszczególnych państw członkowskich. Raport pozwala na identyfikację priorytetowych obszarów gospodarki cyfrowej państw członkowskich, które wymagają konkretnych działań i inwestycji.
Raport po raz pierwszy opublikowano w 2014 roku. Corocznie Komisja Europejska analizuje 34 wskaźniki z 5 głównych kategorii i na tej podstawie publikuje raport z postępów transformacji cyfrowej w Unii Europejskiej.
Większość danych wykorzystywanych do analizy pochodzi z badań Eurostatu (lista wskaźników do pobrania). Dodatkowo Komisja porównuje uzyskane wyniki państw członkowskich z wynikami 17 innych krajów spoza Unii Europejskiej (Australia, Brazylia, Kanada, Chile, Chiny, Islandia, Izrael, Japonia, Południowa Korea, Meksyk, Nowa Zelandia, Norwegia, Rosja, Serbia, Szwajcaria, Turcja i Stany Zjednoczone Ameryki Północnej). Aby umożliwić porównanie z państwami spoza Unii Europejskiej opracowano wskaźnik I-DESI (International Digital Economy and Society Index).
Indeks gospodarki cyfrowej i społeczeństwa cyfrowego DESI 2019
Łączność (Connectivity – Broadband market developments in the UE)
Dostęp do ultraszybkich sieci szerokopasmowych (co najmniej 100Mbps) posiada blisko 20% gospodarstw domowych w Unii Europejskiej. W porównaniu do 2014 roku to czterokrotny wzrost. Liderami w tym aspekcie są Szwecja i Portugalia, które charakteryzują się największym stopniem wykorzystania ultraszybkich sieci szerokopasmowych. Jak wynika z raportu proces przydziału widma 5G jest najbardziej zaawansowany w Finlandii i Włoszech.
Kapitał ludzki (Human Capital – Digital Inclusion and Skills)
35% aktywnych zawodowo obywateli Unii Europejskiej nie posiada podstawowych kompetencji cyfrowych. Komisja Europejska zwraca uwagę, że tylko 31% aktywnych zawodowo obywateli ma zaawansowane umiejętności obsługi Internetu. Jak wynika z raportu liczba specjalistów ds. technologii informacyjno-komunikacyjnych w Unii Europejskiej wzrosła o 2 miliony od 2014 roku. Liderami w zakresie umiejętności cyfrowych są obywatel Finlandii, Szwecji, Luksemburga i Estonii.
Korzystanie z usług internetowych (Use of Internet Services)
Blisko 83% obywateli Unii Europejskiej korzysta z Internetu co najmniej raz w tygodniu. W 2014 roku odsetek ten wyniósł 75%. W tym czasie odnotowano także zwiększone korzystanie z połączeń wideo i usług wideo na żądanie świadczonych za pośrednictwem aplikacji mobilnych i programów komputerowych.
Ponad 35% obywateli Unii Europejskiej z grupy wiekowej 65-74 zadeklarowało, że nigdy nie używało Internetu. Obywatele UE, którzy korzystają z Internetu:
- 81% słucha muzyki, ogląda wideo i gra on-line;
- 72% czyta serwisy informacyjne;
- 69% robi zakupy w sieci;
- 65% korzysta z mediów społecznościowych;
- 64% korzysta z bankowości elektronicznej,
- 49% prowadzi wideorozmowy.
Wykorzystanie technologii cyfrowych (Integration of Digital Technology)
Przedsiębiorstwa działające w Unii Europejskiej charakteryzują się coraz wyższym stopniem cyfryzacji. Z usług w chmurze korzysta blisko 18% przedsiębiorstw. W 2014 roku odsetek ten wyniósł 11%. Zaobserwowano również znaczący wzrost wykorzystania portali społecznościowych przez przedsiębiorstwa – 21% w porównaniu z 15%. Analizowanie dużych zbiorów danych wykorzystuje blisko 12% przedsiębiorstw w Unii Europejskiej. Liderem w tym aspekcie jest Malta, w której blisko co czwarte przedsiębiorstwo wykorzystuje big data.
Cyfrowe usługi publiczne (Digital Public Services)
Blisko 64% obywateli Unii Europejskiej korzystających z Internetu wykorzystuje cyfrowe usługi publiczne do przesyłania formularzy i dokumentów do organów administracji publicznej. W 2014 roku odsetek ten wyniósł 57%. Liderami w tym aspekcie są Finlandia i Estonia.
Polska wśród państw o najniższym wskaźniku zaawansowania gospodarki cyfrowej
Jak wynika z raportu indeks gospodarki cyfrowej i społeczeństwa cyfrowego DESI 2019 do państw charakteryzujących się najwyższym wskaźnikiem zaawansowania gospodarki cyfrowej należą: Finlandia, Szwecja, Holandia i Dania. Z drugiej strony, państwa o najniższym wskaźniku zaawansowania gospodarki cyfrowej to: Bułgaria, Rumunia, Grecja i Polska.
Państwa członkowskie poczyniły znaczące postępy w zakresie budowania konkurencyjności cyfrowej, ale zdaniem Komisarz ds. gospodarki cyfrowej i społeczeństwa cyfrowego powinny zwiększyć wysiłki na rzecz transformacji cyfrowej. Mimo poprawy stanu łączności w Unii Europejskiej dostęp do sieci szerokopasmowych wciąż nie zaspokaja szybko rosnącego zapotrzebowania przedsiębiorstw w tym aspekcie.
Jednym z kluczowych wyzwań stojących obecnie przed Unią Europejską jest zapewnienie obywatelom dostępu do kompetencji cyfrowych dostosowanych do nowoczesnego rynku pracy, co przyczyni się do szybszego rozwoju cyfrowej Europy. Ponadto Komisja Europejska planuje wprowadzić zestaw środków, które mają pobudzić wzrost handlu elektronicznego, usprawnić łączność i gospodarkę opartą na danych. Regulacje te będą dotyczyć m.in.: bardziej przejrzystych cen za usługi dostarczania paczek, a także uproszczenia przepisów umów cyfrowych i podatku VAT.
Podsumowanie
1. Tegoroczny raport wykazał, że wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej poczyniły znaczące postępy w transformacji cyfrowej, ale Komisja Europejska podkreśla konieczność zwiększenia tempa transformacji cyfrowej, aby Unia Europejska budowała konkurencyjną pozycję na świecie.
2. Do państw, które poczyniły największe postępy w transformacji cyfrowej w ciągu minionych 5 lat należą: Irlandia, Litwa, Łotwa, Cypr i Hiszpania.
3. Cztery najbardziej zaawanasowane cyfrowo państwa członkowskie Unii Europejskiej (Finlandia, Szwecja, Holandia, Dania) znajdują się w światowej czołówce, tuż za Koreą Południową, przed Japonią i Stanami Zjednoczonymi Ameryki Północnej.
4. Komisja Europejska planuje wprowadzić nowe regulacje, które mają usprawnić łączność i gospodarkę opartą na danych oraz pobudzić rozwój handlu elektronicznego. Regulacje te będą dotyczyć m.in.: bardziej przejrzystych cen za usługi dostarczania paczek, a także uproszczenia przepisów umów cyfrowych i podatku VAT.
5. Jednym z największych wyzwań jest zapewnienie obywatelom Unii Europejskiej dostępu do kompetencji cyfrowych, które dają szansę na rozwój cyfrowej Europy.