24 listopada br. Komisja Europejska opublikowała wyniki siódmej oceny Kodeksu Postępowania w sprawie przeciwdziałania nielegalnemu nawoływaniu do nienawiści w internecie. Tegoroczne wyniki wskazują niestety na spadek w zakresie powiadamiania i reakcji: liczba powiadomień rozpatrzonych przez firmy w okresie 24 godzin spadła w porównaniu do dwóch ostatnich lat i działań monitorujących, z 90,4% w 2020 r., do 81% w 2021 roku i 64,4% w 2022 roku.
TikTok jest jedyną firmą, która poprawiła swój czas oceny. Wskaźnik usuwania nielegalnych treści, który osiągnął poziom 63,6%, jest również znacznie niższy niż w szczytowym momencie w 2020 roku (71%). Tylko YouTube wypadł w tym parametrze lepiej niż w ostatnich dwóch latach. Widać jednak pozytywną zmianę w zakresie częstotliwości i jakości informacji zwrotnych przekazywanych użytkownikom przez przedsiębiorstwa.
Informacje ogólne
Decyzja Ramowa w sprawie Zwalczania Rasizmu i Ksenofobii uznaje za przestępstwo publiczne podżeganie do przemocy lub mowie nienawiści skierowanej przeciwko grupie osób lub członkowi grupy ze względu na ich rasę, kolor skóry, religię, pochodzenie narodowe lub etniczne.
Zgodnie z definicją zawartą w niniejszej decyzji, mowa nienawiści jest przestępstwem również wtedy, gdy występuje w Internecie.
W odpowiedzi na rozprzestrzenianie się rasistowskich i ksenofobicznych nawoływań do nienawiści w Internecie Komisja Europejska i cztery duże firmy informatyczne (Facebook, Microsoft, Twitter i YouTube) przedstawiły 31 maja 2016 r. Kodeks Postępowania w zakresie zwalczania nielegalnego nawoływania do nienawiści w internecie . Od tego czasu Instagram, Snapchat, Dailymotion, Jeuxvideo.com, TikTok, LinkedIn, a wiosną 2022 roku Rakuten Viber i Twitch dołączyły do Kodeksu.
Kodeks Postępowania opiera się na ścisłej współpracy między Komisją Europejską, firmami IT, organizacjami społeczeństwa obywatelskiego (CSO) i organami krajowymi. Wszystkie zainteresowane strony spotykają się regularnie pod egidą grupy wysokiego szczebla ds. zwalczania mowy nienawiści i przestępstw z nienawiści, aby omawiać aktualne wyzwania i postępy.
Tegoroczny monitoring Kodeksu przeprowadzono zgodnie ze wspólnie uzgodnioną metodologią, co pozwala na porównanie wyników w czasie. Dane zostały zebrane w okresie od 28 marca do 13 maja 2022 r. przez 36 organizacji z 21 państw członkowskich. Łącznie złożono do firm IT 3634 powiadomień. 2765 powiadomień zostało złożonych za pośrednictwem kanałów sprawozdawczych dostępnych dla ogółu użytkowników, natomiast 869 zostało złożonych za pośrednictwem specjalnych kanałów dostępnych tylko dla zaufanych podmiotów sygnalizujących/reporterów.
W dniu 9 grudnia 2021r. Komisja przedstawiła inicjatywę mającą na celu rozszerzenie wykazu „przestępstw UE” o mowę nienawiści i przestępstwa z nienawiści, ponieważ obecnie nie ma podstawy prawnej do kryminalizacji mowy nienawiści i przestępstw z nienawiści na poziomie UE. Istniejący wykaz przestępstw unijnych w Traktacie o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) należało zatem rozszerzyć tak, aby zapewnić minimalne wspólne zasady dotyczące sposobu definiowania przestępstw i sankcji mających zastosowanie we wszystkich państwach członkowskich UE.
W dniu 9 marca 2022 r. Komisja zaproponowała również ogólnounijne przepisy dotyczące zwalczania przemocy wobec kobiet i przemocy domowej, w tym także w internecie. Wniosek ma na celu zagwarantowanie, że najpoważniejsze formy przemocy wobec kobiet, tj. gwałt, okaleczanie żeńskich narządów płciowych oraz cyberprzemoc uwarunkowana płcią, w tym prześladowanie w sieci, nękanie w sieci i udostępnianie intymnych zdjęć bez zgody będą na terenie UE penalizowane. Ofiary cyberprzemocy będą miały również prawo do odpowiedniego wsparcia, w tym do porad, jak szukać pomocy prawnej i jak usuwać treści w internecie.
16 listopada br. wszedł w życie Akt o usługach cyfrowych (DSA). Rozporządzenie to zawiera kompleksowe regulacje wspierające Kodeks. Wejście w życie DSA może doprowadzić do zmiany Kodeksu Postępowania w nadchodzącym czasie.
Akt o usługach cyfrowych zawiera przepisy dotyczące internetowych usług pośrednictwa, z których codziennie korzystają miliony Europejczyków. Obowiązki poszczególnych podmiotów internetowych odpowiadają ich roli, wielkości i wpływowi na internetowy ekosystem. W oparciu o doświadczenia związane z Kodeksem i jego monitorowaniem, do DSA wprowadzono obowiązki jasnego powiadamiania i działania, priorytetowe traktowanie powiadomień od zaufanych podmiotów sygnalizujących, przekazywanie informacji zwrotnych na temat powiadomień dla użytkowników oraz szerokie zobowiązania w zakresie przejrzystości, które mają na celu m.in. realizację przez platformy obowiązków w zakresie mowy nienawiści. Szczególne zasady ustanowiono w odniesieniu do bardzo dużych platform internetowych docierających do ponad 45 mln użytkowników w Europie. Platformy te, odgrywające rolę systemową, muszą ocenić ryzyko, jakie stwarzają ich systemy i podjąć środki łagodzące w celu ograniczenia rozpowszechniania treści niezgodnych z prawem i przeciwdziałania innym zagrożeniom społecznym, takim jak negatywny wpływ na środowisko, prawa podstawowe lub rozpowszechnianie dezinformacji. Działania w ramach Kodeksu stanowią punkt odniesienia dla sposobu, w jaki takie platformy radzą sobie z nawoływaniem do nienawiści.
O DSA można przeczytać w naszym materiale TUTAJ.
Kolejne kroki
Komisja będzie nadal monitorować wdrażanie Kodeksu Postępowania, a także wspierać firmy informatyczne i zaufane podmioty sygnalizujące w realizacji ram działania uzgodnionych w kontekście Kodeksu Postępowania.
Więcej informacji :
https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/ip_22_7109
https://ec.europa.eu/info/files/factsheet-7th-monitoring-round-code-conduct_en