NATO dostrzega zagrożenia, jakie dla Sojuszu stanowią działania hybrydowe, takie jak cyberataki czy kampanie dezinformacyjne. Powagę tego rodzaju działań podkreślono m.in. w deklaracji z ostatniego szczytu NATO w Brukseli w 2018 roku [1].
Już w deklaracji ze szczytu w Walii, sojusznicy z zadowoleniem przyjęli ustanowienie NATO Strategic Communications Centre of Excellence (NATO StratCom COE). Jest to wielonarodowa organizacja wojskowa z akredytacją NATO, nie będąca jednak częścią struktury dowodzenia Sojuszu. Polska jest jednym ze współzałożycieli. Od czasu powstania, centrum jest jednym z wiodących ośrodków, budujących kompetencje w zakresie komunikacji strategicznej, w tym w walce z dezinformacją. Obecnie zrzesza jedenaście krajów, a trzy kolejne finalizują procedurę dołączenia [2]. Wśród publikacji przygotowanych w 2018 roku wymienić można:
Russia’s Footprint in the Nordic-Baltic Information Environment [3]
Materiał dotyczy strategii dezinformacyjnej Rosji na obszarze państw bałtyckich i nordyckich. Analiza opisuje metodykę działania oraz cele, jakie chce osiągnąć Rosja w czterech obszarach:
- Politycznym: utrzymanie statusu supermocarstwa, uderzenie w zachodnie wartości i zaburzenie jedności zachodnich państw.
- Informacyjnym: utworzenie globalnego systemu informacyjnego, promującego rosyjską perspektywę oraz punkt widzenia.
- Militarnym: powstrzymanie ekspansji NATO w kierunku granic Rosji.
- Ekonomicznym: Arktyka jest priorytetowym obszarem gospodarczym dla Rosji.
Robotrolling
Robotrolling to kwartalny raport, który analizuje manipulacje w mediach społecznościowych na temat obecności NATO w krajach bałtyckich. Autorzy skupiają się na dezinformacji, prowadzonej przez konta zautomatyzowane (boty) oraz fałszywe (trolle). Analizy wskazały, że w 4 kwartale 2018 roku boty wytworzyły 46 proc. wiadomości w języku rosyjskim na temat obecności NATO w krajach nadbałtyckich i Polsce [4].
Executive summary. Fake News: A Roadmap [5]
Dokument odpowiada na pytania czym są tzw. fake newsy oraz dlaczego obecne środowisko informacyjne służy szybkiemu rozprzestrzenianiu się kampanii dezinformacyjnych. Autorzy wskazują jakie działania można podjąć, aby przeciwdziałać temu zjawisku.
Gra na Facebooku, która uczy dostrzegać dezinformację
Gra ma pomóc wyłapywać użytkownikom Facebooka tzw. fake newsy [6]. Gracze prowadzą własną firmę wydawniczą, zarabiają wirtualną walutę i zdobywają czytelników, publikując wiarygodne wiadomości. Pomaga im w tym ekran sprawdzania faktów, który zachęca graczy do weryfikowania źródeł i podpowiada, jak odróżnić informacje prawdziwe od fałszywych
[1] Brussels Summit Declaration, pkt 2 i 21;
[2] NATO StratCom COE;
[3] Russia’s Footprint in the Nordic-Baltic Information Environment;
[4] Robotrolling 2018/4;